«Παρ’ όλες τις αλλαγές που δέχτηκε η περιοχή, το τοπίο πίσω από τη Λένορμαν και τα πρακτορεία του Κ.Τ.Ε.Λ. εξακολουθεί να είναι το καταφύγιο χαλασμένων αυτοκινήτων, νέων αθλητών, αδέσποτων σκυλιών και μικρών αποθηκών. Κόκκινα, κίτρινα, πράσινα βουλκανιζατέρ και σιδηρουργεία, τα περισσότερα μοιάζουν με φανταστικούς σιδερένιους κύβους που έπεσαν από τον ουρανό […] Γκρι, καφέ και μαύρα κτήρια υπενθυμίζουν μέχρι σήμερα την πρώτη εποχή της βιομηχανικής περιόδου.»

Κ. Β., Επίπεδοι απορροφητήρες[1]

Το τέλος του πάρκου στην Ακαδημία Πλάτωνος σηματοδοτεί και την αρχή της έκτασης που καταλαμβάνουν οι μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις, οι βιομηχανίες και βιοτεχνίες της περιοχής, μέχρι και τα σύνορά της, τις λεωφόρους Κηφισσού, Λένορμαν και Αθηνών στα δυτικά, βόρεια και νότια αντίστοιχα. Το κομμάτι αυτό ονομάστηκε «βιοτεχνικό πάρκο» το 2004, λίγο πριν τη διεξαγωγή των ολυμπιακών αγώνων στην Αθήνα..Περπατώντας στο εσωτερικό του συναντάει κανείς φραγμένες εισόδους, αποθήκες υλικών και διαχωριστικά από ελενίτ σε μία λαβυρινθώδη διαδρομή. Σε χάρτη των Αθηνών[2], που χρονολογείται μεταξύ του 1915 και 1920, αναγνωρίζει κανείς την τοποθεσία των εγκαταστάσεων των βυρσοδεψείων και κεραμοποιείων στη συμβολή των οδών Δανιήλ [σημερινή Αθηνών] και Κωνσταντινουπόλεως. Η εικόνα του τοπίου είναι σίγουρα διαφορετική από εκείνη των αρχών του 20^ου αιώνα με τα βυρσοδεψία, τα καμίνια και τις βιοτεχνίες υφασμάτων[3]. Οι πρώτες βιοτεχνίες ήρθαν να αντικαταστήσουν τις μικρές αγροτικές καλλιέργειες [κυρίως λαχανόκηποι]. Αυτές αντικαταστάθηκαν με τη σειρά τους από μεγάλες επιχειρήσεις πανελλαδικού ή διεθνούς βεληνεκούς, κυρίως κατά τη δεκαετία του ΄80. Τα λιγοστά καπνεργοστάσια και υφαντουργεία χρεοκόπησαν και τα κτήριά τους αγοράστηκαν από τη βιομηχανία του έντυπου τύπου. Ένα καπνεργοστάσιο επί της Λένορμαν και το μηχανοποιείο «ΒΙΟ» επί της Κωνσταντινουπόλεως περιήλθαν σε κρατική διαχείριση και διατηρούν την αρχική αρχιτεκτονική τους μορφή. Σήμερα στεγάζουν αντίστοιχα την εθνική βιβλιοθήκη του κράτους καθώς και τμήμα της εφορίας Αθηνών και το κέντρο διαλογής των Ε.Λ.Τ.Α.. Ένας κάτοικος της περιοχής μας πληροφορεί πως:

«Το καμίνι ήταν πολύ παλιά ιστορία […] Εγώ ήμουνα δεκαπέντε [15] χρονών όταν έκλεισε […] Έφτιαχνε τούβλα και κεραμίδια. Σταμάτησε ξαφνικά να δουλεύει γιατί φτιάχνανε ταράτσες, σκυρόδεμα, μπετόν αρμέ και δε δουλευότανε πλέον στην Αθήνα το κεραμίδι […] ήταν αναγκαίο κακό να κλείσει η συγκεκριμένη μονάδα»[4].

Τότε, οι εργάτες έμεναν δίπλα ή σχετικά κοντά στις εγκαταστάσεις. Σήμερα, λίγοι είναι οι κάτοικοι της περιοχής που δουλεύουν στις εκεί επιχειρήσεις, οι οποίες συγκεντρώνουν τον εργασιακό τους πληθυσμό από όλη την υπόλοιπη Αθήνα. Τα περισσότερα βιομηχανικά κτήρια είναι περιφραγμένα και κρυμμένα από τον απλό περαστικό, με φύλακες να ελέγχουν την είσοδό τους. Το βιομηχανικό τοπίο αντιμετωπίζεται ως «ξένο» από τους περισσότερους νέους κατοίκους ενώ δεν μπορεί να αποκοπεί από την συνολική εικόνα της Ακαδημίας Πλάτωνος για τους παλαιότερους. Συνέβαλε στην ίδια τη δημιουργία των γειτονιών της περιοχής, αλλά σήμερα αποτελεί μία διαφορετική μορφολογική δομή που λειτουργεί και εξελίσσεται αυτόνομα μέσα στα όρια της. Δεν προσανατολίζεται προς την Ακαδημία Πλάτωνος, αλλά προς τα έξω, με την Κηφισού και την Αθηνών να παίρνουν το ρόλο της εξόδου και εισόδου του παραγόμενου προϊόντος και της εισροής υλικού. Αμηχανία στον μόνιμο κάτοικο προκαλούν και τα μεγάλα εμπορικά και υπηρεσιακά καταστήματα, τα οποία χτίζονται κυρίως από την πλευρά της λεωφόρου Αθηνών [Carrefour, χρηματιστήριο Αθηνών, κεντρικά τραπεζικά καταστήματα, ασφάλεια Αττικής].

«Τι σχέση να έχουμε εμείς με το χρηματιστήριο; […] Πριν τα πρακτορεία κάνεις αριστερά για να βγεις στην Καβάλας και εκεί βλέπεις αχανές πράγμα […] Βέβαια εμάς δεν μας επηρεάζει εδώ […] Η υποβάθμιση είναι υποβάθμιση. Δεν αλλάζει με τίποτε.»[5]

Το τέλος των βιοτεχνιών σε συνδυασμό με την εμφάνιση mega κτηρίων γεννούν ανοίκεια συναισθήματα στους περισσότερους κατοίκους της Ακαδημίας Πλάτωνος. Η Ρίκα Μπενβενίστε υποστηρίζει πως:

«Σε ένα βαθμό, στη μεταμοντέρνα εποχή, η μνήμη αποτελεί πρόβλημα εξαιτίας του άγχους που μας προκαλούν οι επιπτώσεις της απώλειας των δεσμών με τη συλλογική μνήμη που άλλοτε μας στήριζαν»[6].

Η Ακαδημία Πλάτωνος ήταν το πλησιέστερο βιομηχανικό κομμάτι στο αθηναϊκό αστικό κέντρο από το 1950 και έπειτα. Το «βιοτεχνικό πάρκο» αποτέλεσε δείκτη των οικονομικοπολιτικών αλλαγών που έλαβαν χώρα όχι μόνο στην περιοχή, αλλά και γενικά στην πόλη της Αθήνας. Για πολλούς φαντάζει ιδανικό να φύγουν αυτές οι δομές από την περιοχή και να μεταμορφωθεί όλος ο χώρος σε ένα πάρκο που εκτείνεται μέχρι τη λεωφόρο Κηφισσού. Άλλοι, δέχονται το αμετάκλητο της ανάπτυξης που λαμβάνει χώρα. Οι μεταβολές που συμβαίνουν εκεί, όμως, φανερώνουν την κατεύθυνση ανάπτυξης της πόλης γύρω από την περιοχή της εθνικής οδού Αθηνών [Καβάλας]. Οι περισσότεροι κάτοικοι επιθυμούν την απομάκρυνση των βιομηχανικών και επιχειρησιακών εγκαταστάσεων. Η αναβάθμιση, όμως, που αναμένεται στην περιοχή την καθιστά τόπο υποδοχής πανελλαδικών και διεθνών ροών εμπορευματικού χαρακτήρα. Οι εγκαταστάσεις του πρόσφατου παρελθόντος παραμένουν στη θέση τους περιμένοντας την καινούρια τους χρήση ή την ερείπωσή τους για την κατασκευή σύγχρονων πολυώροφων κτηρίων γραφείων και υπηρεσιών.